Een recente meta-analyse van DeCou en zijn collega’s (2019) bevestigt dat dialectische gedragstherapie (DGT) effectief is in het terugdringen van zelfbeschadigend en suïcidaal gedrag. Ook leidt DGT tot een verlaging van het aantal bezoeken aan psychiatrische crisisdiensten. DGT heeft echter geen effect op de aanwezigheid van suïcidale gedachten.
Vergelijking met TAU en wachtlijst
De meta-analyse geeft een eerste wat meer gedegen kijk op de effectiviteit van DGT bij suïcidale neigingen. Hoewel DGT expliciet inzet op suïcidaal gedrag, komen suïcidale neigingen relatief weinig voor. De resultaten van individuele studies zijn daardoor vaak beperkt valide en betrouwbaar: een enkele patiënt kan de resultaten van een onderzoek sterk laten verschuiven. DeCou en collega’s includeerden in het totaal 18 studies. Ze keken daarbij alleen naar studies die de effectiviteit van DGT vergeleken met een controlegroep bestaande uit treatment as usual (TAU) of een wachtlijstgroep. Met de meta-analyse kan dan ook enkel worden afgeleid dat DGT effectief is in het terugdringen van suïcidale neigingen, niet of het de beste behandeling is bij suïcidale neigingen.
Bescheiden effect
Hoewel de resultaten laten zien dat DGT werkt, bleek het algemene effect bescheiden. Voor zelfbeschadigend en suïcidaal gedrag was de effectgrootte d = -.324, voor het aantal bezoeken aan psychiatrische crisisdiensten d = -.379. Wel bleken de effecten vrij robuust wanneer werd gekeken naar achtergrondvariabelen: zowel kinderen als volwassenen lieten een vermindering zien in suïcidale neigingen, en het effect was onafhankelijk van de vorm van de behandeling (opname vs. ambulante behandeling) of de eventuele aanwezigheid van een historie van suïcidale neigingen. Dat DGT geen effect had op suïcidale gedachten, wijten de auteurs vooral aan een gebrekkige signalering ervan. DGT richt zich in de eerste plaats op suïcidaal gedrag, en pas daarna op suïcidale gedachten. Mogelijk dat therapeuten dan ook minder aandacht hadden voor de aanwezigheid van suïcidale gedachten. Tegelijkertijd is dit wellicht ook te verklaren vanuit het gegeven dat DGT meer verwant is met de gedragstherapie dan met de cognitieve therapie. De aandacht ligt daarbij meer op de gedragsmatige kant.
Integratieve benadering
Omdat het effect van DGT vrij bescheiden was, raden de auteurs een integrale benadering aan. DGT kan daarin worden aangevuld met een systeemaanpak en aandacht voor het beperken van toegang tot potentieel dodelijke middelen.
Natuurlijk is het mooi dat DGT effect heeft op zelfbeschadigend en suïcidaal gedrag. Tegelijkertijd weten we dat suïcidale gedachten een sterke voorspeller zijn voor suïcidaal gedrag. Het signaleren en behandelen ervan lijkt dan ook van groot belang.
Bron
- DeCou, C. R., Comtois, K. A., & Landes, S. J. (2019). Dialectical behavior therapy is effective for the treatment of suicidal behavior: a meta-analysis. Behavior therapy, 50, 60-72. DOI: 10.1016/j.beth.2018.03.009
