Diagnostiek en Behandeling van suïcidaal gedrag in de GGZ – een tweeluik over diagnostiek en behandeling van suïcidaliteit
Algemeen
Suicidaliteit omvat een grote verscheidenheid aan gedrag, en varieert van suïcidale gedachten, gevoelens en intrusies, tot suïcidepogingen, herhaaldelijke pogingen, en suïcide. Suïcidale motivatie en intentie lopen uiteen en we vinden suïcidaliteit bij uiteenlopende patiëntenpopulaties. Suïcidaliteit kan acute en chronische vormen aan nemen.
CCD biedt een bijzonder tweeluik aan over deze brede range: ‘Diagnostiek en behandeling van suïcidaal gedrag’, twee cursusdagen over de theorie en praktijk van suïcidepreventie door Ad Kerkhof en Bert van Luijn.
Beide dagen kunnen als ‘stand alone’ worden gevolgd. De onderscheiden inhoud van beide dagen vindt u hieronder. Het meest complete beeld biedt het gehele tweeluik.
Dag 1: Ad Kerkhof
De eerste dag ligt de nadruk op de diagnostiek en behandeling van het suïcidale proces: het uitvragen van psychologische processen die tot suïcide leiden en de zichzelf versterkende psychologische mechanismen die zich in de ontwikkeling van het suïcidale proces zelf afspelen. Hopeloosheid, piekeren en rumineren, perceived burdensomeness, intrusies, dwang en dichotoom denken, waanvoorstellingen, deze mechanismen dienen gedetailleerd te worden uitgevraagd. Dat leidt tot een structuurdiagnose/ conceptualisatie van de suïcidaliteit. En tot onmiddellijke eerste stappen in de behandeling: behandeling van suïcidaal piekeren en rumineren, naasten betrekken bij perceived burdensomeness, behandeling van suïcidale intrusies en het opstellen van een veiligheidsplan, de kern van de behandeling van suïcidaliteit.
Dag 2: Bert van Luyn
De tweede dag van dit tweeluik staat vooral in het teken van chronische suïcidaliteit, met name bij patiënten met ernstige persoonlijkheidsproblematiek.
We staan stil bij het IMV model van O’Connor, waarin zowel de kwetsbaarheid als de ontwikkelingen van suïcidaal gedrag wordt beschreven, met ‘childhood adversity’ als een van de belangrijke kwetsbaarheidsfactoren. We bespreken de betekenis van chronisch suïcidaal gedrag – veelal pijnstillend en controle- en de risico’s ervan. Met voorbeelden, demonstraties en oefeningen komt de benadering en behandeling van deze patiënten aan de orde, en welke interventies nodig zijn als zich ‘acuut op chronische suïcidaliteit’ ontwikkelt. We bespreken op welke factoren en signalen we hierbij alert moeten zijn, en hoe de SIDAS, een risicotaxatie- instrument als quickscan kan worden gebruikt.
